Теңгенің болашағы: Доллар мен рубльдің ықпалы қаншалықты күшті?

Қазақстандық теңге соңғы апталарда тұрақсыздық жағдайында қалып отыр. Оған бірнеше фактор әсер етуде: мұнай бағасының динамикасы, АҚШ-тың ақша-несие саясаты, Ресей рублінің күтпеген нығаюы және Қазақстанның ішкі экономикалық процестері, деп хабарлайды POLITICO.KZ.

Сарапшылардың пікірінше, теңге бағамына әсер ететін негізгі факторлар:

Мұнай бағасының өзгеруі. Brent маркалы мұнай бағасының 70-75 доллар диапазонында сақталуы теңге үшін оң фактор болып табылады. Алайда ұзақ мерзімді болжамдар мұнай бағасының төмендеуін көрсетіп отыр, бұл болашақта ұлттық валютаға қысым жасауы мүмкін.

Ұлттық банк саясаты. Қазақстан Ұлттық банкі базалық мөлшерлемені жоғары деңгейде ұстап тұр, бұл теңгені белгілі бір деңгейде қолдайды. Бірақ экономикалық өсімді ынталандыру үшін алдағы уақытта мөлшерлемені төмендету мүмкіндігі қарастырылуда.

Федералдық резерв жүйесінің (ФРС) шешімдері. АҚШ-тың пайыздық мөлшерлемелерді көтеруі долларды нығайтып, дамушы елдердің валюталарына қысым жасайды. Егер ФРС мөлшерлемені ұзақ уақыт жоғары деңгейде ұстаса, теңгенің әлсіреу қаупі артады.

Ресей рублінің нығаюы. Ақпанда рубльдің 88,67 деңгейіне дейін нығаюы теңгеге жанама түрде әсер етіп отыр. Сарапшылардың айтуынша, егер Ресей-Украина қақтығысы саяси келісім арқылы шешілсе, рубль одан әрі нығаюы мүмкін. Бұл жағдайда Қазақстан мен Ресей арасындағы сауда қатынастары теңгенің бағамына ықпал етеді.

Қазақстандағы салық кезеңі. Сарапшылардың бағалауынша, ақпанның соңында теңге дәстүрлі түрде күшейеді. Қаржы сарапшысы Арсен Темірбаев: «Тарихи талдау көрсеткендей, салық кезеңіне дейін теңге орта есеппен 2,4%-ға нығаяды. Сондықтан 25 ақпанға дейін доллар бағамының 485-490 теңге аралығында болуы ықтимал», – деп болжайды.

Сарапшылар не дейді?

Қаржы сарапшысы Ерғазы Таубаев: «Ақпанның соңына дейін теңгенің аздап нығаюы мүмкін. Алайда наурызда техникалық факторлардың әсері азаяды, сондықтан доллар бағамы қайта көтерілуі мүмкін» дейді.

Жалпы алғанда, теңгенің болашағы жаһандық факторларға, мұнай бағасына, Ұлттық банктің саясатына және әлемдік экономикадағы өзгерістерге байланысты болады. Инвесторлар мен кәсіпкерлерге осы өзгерістерді мұқият бақылау ұсынылады.