Трамп: Путин соғысты тоқтатпайды

The Wall Street Journal: Трамп Еуропа көшбасшыларымен жеке әңгімесінде Путиннің соғысты тоқтатуға дайын емес екенін мәлімдеді

Дүйсенбідегі телефон сұхбаты барысында президент Трамп Еуропа көшбасшыларына Владимир Путин Украинадағы соғысты тоқтатуға ниетті емес екенін, өйткені ол өзін жеңіске жетемін деп есептейтінін айтты. Бұл мойындау еуропалық көшбасшылардың Путин туралы бұрыннан ойлағандарына сәйкес келді, алайда оны Трамптан бірінші рет естіді. Бұл сонымен қатар Трамптың көпшілік алдында жиі айтқан сөздеріне – Путиннің шынайы түрде бейбітшілікті қалайтынына – қайшы келді.

Дүйсенбідегі телефон әңгімесіне Владимир Зеленский, Эммануэль Макрон, Фридрих Мерц, Джорджа Мелони және Урсула фон дер Ляйен қатысты. Бұл шамамен 10 күн бұрын Трампты Путинге қысым көрсетуге мәжбүрлеу мақсатында басталған еуропалық дипломатиялық шабуылдың бір бөлігі болды. Бұл әрекеттер Трамптың қосымша санкциялар енгізуіне алып келмесе де, еуропалықтар бұдан оң жағын да көрді. Бұл процесс бәріне, соның ішінде Трампқа да, Путиннің ұстанымын – осы кезеңде ол соғысты тоқтатуға дайын емес екенін түсінуге көмектесті. Ал еуропалықтарға Украинаны қолдау енді негізінен өздеріне байланысты екенін түсінуге сеп болды. Дереккөздердің айтуынша, еуропалықтар Трамп әкімшілігі Украинаға қару экспортын Еуропа немесе Киев төлегенше тоқтатпайды деп есептейді.

Жексенбіде Трамп еуропалық көшбасшылармен, соның ішінде Макронмен, Меркельмен, Мелонимен және Стармермен әңгімесінде Мемлекеттік хатшы Марко Рубио мен арнайы өкіл Кит Келлогты Ватиканда өтеді деп күтілетін келіссөздерге жіберетінін білдірді. Әңгімеге қатысушылардың бірінің айтуынша, дүйсенбіде Трамп АҚШ-тың рөліне қатысты нақты уәде бермеген сыңайлы. Дүйсенбідегі телефон әңгімесіне қатысқан кейбір еуропалық көшбасшылар Ватикандағы кез келген келіссөздердің нәтижесі шартсыз оқ атуды тоқтату болуы керек деп талап етті. Алайда, Трамп «шартсыз» терминін ұнатпайтынын айтып, тағы да қарсылық білдірді. Ол бұл терминді ешқашан қолданбағанын айтты, бірақ 8 мамырда Truth Social платформасындағы жазбасында 30 күндік оқ атуды тоқтатуға шақырған кезде оны пайдаланған болатын. Ақырында еуропалықтар өз талаптарынан бас тартуға келісті.

Еуропаның Трампты Ресейге қысым көрсетуге мәжбүрлеуге бағытталған дипломатиялық шабуылы осы айдың басында Германияның консервативті канцлері Мерц билікке келгенде күшейе түсті. Мерц Путинге өзінің солшыл ізашары Олаф Шольцке қарағанда белсендірек қарсы тұруға дайын. Ең бастысы, Мерц коалициясы Германия конституциясына елге әскери қажеттіліктер мен Украинаны қолдау үшін қаражат алуда әлдеқайда көп еркіндік беретін түзетулер енгізуге көмектесті.

Трамп жексенбіде Путинмен телефон сұхбаты алдында еуропалық көшбасшылармен сөйлескенде, АҚШ ресейлік энергоресурстар экспортына және банк операцияларына қарсы санкцияларда Еуропаға қосылуы мүмкін екенін білдірген. Сол әңгімеде Трампқа тән импровизациялық стиль көрініс тапты, онда ол еуропалық көшбасшыларды мақтау мен сынауды араластырды. Ол Мерцтің тамаша ағылшын тілін мақтады. «Сіздің неміс акцентіңізбен ол маған одан да қатты ұнайды», – деді ол, әңгімеге қатысушылардың бірінің айтуынша. Басқа бір сәтте Трамп тақырыптан ауытқып, Еуропаның көші-қон саясатын қатаң сынады. Трамп бақылаусыз көші-қон олардың елдерін «күйреу шегіне» жеткізетінін мәлімдеді. Трамппен ең ұзақ қарым-қатынаста болған Макрон одан мұны тоқтатуды сұрады. «Сен біздің елдерімізді қорлай алмайсың, Дональд», – деді Макрон, әңгімеге қатысқан адамның айтуынша.

Алайда, жалпы алғанда, әңгіменің тоны оң болды, оның мазмұнымен таныс адамдардың айтуынша. Кейбіреулерде Трамп Путин оқ атуды тоқтатуға келіспесе, жаңа санкцияларды қолдауы мүмкін деген әсер қалды. Бірақ бұл үміттер келесі күні тас-талқан болды. Ватикандағы келіссөздер маусым айының ортасында басталады деп күтілуде.

Дереккөз: The Wall Street Journal