Тіпті Трамп Украина мен Ресей арасында бейбіт келісімге қол жеткізсе де, Путинге сенуге бола ма?

Fox News басылымының сарапшылары Дональд Трамптың Украинадағы соғысты тоқтатуға бағытталған ұсынысы Владимир Путин үшін тиімді емес деп санайды, деп хабарлайды POLITICO.KZ.

«Ресейдің әскери-стратегиялық ойлау жүйесінде ‘бейбітшілік’ ұғымы жоқ. Олар үнемі қарсыласуда», – деп ескертеді АҚШ Қорғаныс министрлігінің бұрынғы барлау қызметкері.

Путин билік еткен Ресей Украина егемендігін қорғауға бағытталған бірнеше халықаралық келісімді бірнеше рет бұзды. Бұл келісімдер ең алдымен Украинаны бұрынғы кеңестік қожайыннан (Ресейден) сақтау мақсатында жасалған болатын.

Әлемнің кей басшылары мен қауіпсіздік саласының өкілдері, соның ішінде Украина президенті Владимир Зеленский, Ресей мен Украина арасындағы бейбіт келісім жақын арада қол жеткізілмейді деп есептейді және Путин қауіпсіздік саласында Батыстың елеулі кепілдіктері болмайынша, кез келген халықаралық келісімді ұстанбайды деп ескертеді.

«Мәселе мынада: ресейліктер кез келген нәтижені ‘жеңіс-жеңіліс’ тұрғысынан бағалайды, яғни олардың Украинаға қайта шабуыл жасамауы үшін өзін ‘жеңілген’ тарап сезінуі қажет, дәл суық соғыс аяқталғанда болғандай», – дейді Fox News Digital-ге берген сұхбатында АҚШ Қорғаныс министрінің Еуропа және НАТО саясаты бойынша бұрынғы орынбасары, сондай-ақ халықаралық қауіпсіздік мәселелері бойынша бұрынғы міндетін атқарушы көмекші Майкл Райан.

Fox News Digital-ге сұхбат берген қауіпсіздік қызметінің өкілдері Украинаның болашағы «Путинге сенім артуда» емес екенін айтады. Негізгі мәселе – Ресейдің болашақтағы кез келген шартты бұзуы өзіне тиімді болуынан гөрі қиындық туғызатындай жағдайға жеткізу.

«Тіпті қандай да бір келісім жасалған күннің өзінде, Ресей әлем бойынша жасырын операцияларын жалғастырып, геосаяси ықпалын кеңейте береді», – дейді АҚШ Қорғаныс министрлігінің бұрынғы барлау қызметкері Ребекка Кофлер Fox News Digital-ге берген сұхбатында. Ол КГБ-ның бұрынғы қызметкері (Путин) «сайлауға килігу, киберсоғыс, тыңшылық және әлемдегі тұрақсыздандыру операцияларын» әрі қарай жүргізуге үміт артатынын атап өтті.

«Ресейдің әскери-стратегиялық ойлау жүйесінде ‘бейбітшілік’ ұғымы жоқ. Адам үнемі қарсыласу жағдайында болады».

Райанның айтуынша, Трамптың араағайындығымен жасалатын бейбіт келісім Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейін жасалған Версаль келісімінің сәтсіз тәжірибесін ескеруі тиіс. Бұл келісім Адольф Гитлердің және нацистік Германияның билікке келуіне түрткі болды деген пікір бар.

«Бұл түйткілді қалай шешу керек? Екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі жағдайдағыдай... Украинаны қалпына келтіру барысында Ресеймен экономикалық татуласу да қамтылуы тиіс... Ресейліктер біз Екінші дүниежүзілік соғыста жеңілген Германия мен Жапонияны қалпына келтіргенімізді көрді. Суық соғыс аяқталғаннан кейін де біздің Ресейді де дәл солай көтереді деп күткен, бірақ біз олай істемедік», – деді Райан.

«Украинада ұзақ мерзімді бейбітшілік орнатқымыз келсе және Ресейді Қытайдан бөлгіміз келсе, біз бұрынғы қателікті қайталай алмаймыз», – деп қосты ол. Сондай-ақ бұл геосаяси күрделі мәселеге Батыстың қалай жауап беретініне басқа қарсылас елдердің де назар салып отырғанын атап өтті.

Гудзон институтының аға ғылыми қызметкері әрі Еуропа және Еуразия орталығының директоры Питер Рафтың айтуынша, Трамп әкімшілігі мен Путиннің арасындағы келіссөздерге көптеген кедергілер бар. Олардың ішінде басып алынған аумақтар, бұл жерлердің халықаралық мойындалуы, Украинаны халықаралық қолдау мәселелері, бұғатталған ресейлік активтерді тәркілеу, Зеленскийдің Украина ішіндегі жағдайы, әскери тұтқындар мен ұрланған украиналық балаларды қайтару сияқты түйткілдер тұр.

«Путин Украинаның төрт облысын, сондай-ақ Қырымды ресми түрде аннексиялады. Алайда Мәскеу бұл төрт облыстың бірде-бірін толық басып алған жоқ... Украина осы уақытқа дейін қыруар күш жұмсап, күресіп келген аймақтардан бас тартады деп ойламаймын», – деді Раф Украинаға сапары барысында.

«Мен Батыс Мәскеудің бақылауындағы жерлерді заңды түрде мойындайды деп те ойламаймын... Демек, Путиннің бейбіт келісімде осының бәріне төзуіне тура келеді», – деді ол.

«Путин қандай да бір ымыраға келуі екіталай, өйткені ол өзін күшті позицияда сезінеді... Путин Ресейді ‘соңғы украиналыққа дейін және НАТО арсеналындағы соңғы зымыранға дейін’ созылатын соғысқа дайындадым деп санайды... Путин атысты тоқтатуға келісе қоймайды, себебі ол Украинаға, АҚШ пен НАТО-ға қайта қарулануға стратегиялық үзіліс бергісі келмейді... Ол Вашингтонға сенбейді. Трампқа да сенбейді, біздің Путинге сенбейтінімізден артық сенбейді», – дейді Ребекка Кофлер Fox News Digital-ге.

«Трампқа Байденге қарағанда тіпті аз сенеді, өйткені ол Байденнің әрекетін алдын ала болжап отырды, ал Трампты болжау мүмкін емес, себебі Трамп – күтпеген қадамдарға бара алатын тұлға», – деп түйіндеді Кофлер.