Үй мысықтары өлімге әкелетін ауру тудыруы мүмкін - ғалымдар

Мэриленд университетінің Қоғамдық денсаулық сақтау мектебінің ғалымдары жаһандық қауіпсіздікке үлкен қауіп төндіріп отырған факторды анықтады: H5N1 құс тұмауының вирусы үй мысықтарының арасында белсенді түрде таралып, жаңа пандемияның негізін қалауы мүмкін, деп хабарлайды POLITICO.KZ.

Алаңдататын зерттеу нәтижелері Open Forum Infectious Diseases беделді ғылыми журналында жарияланған.

Ғалымдар соңғы жиырма жылдағы мәліметтерді талдай отырып, вирус тек түрлер арасындағы тосқауылдарды бұзып қана қоймай, инфекция жұққан жануарлар арасында өте жоғары өлім көрсеткішін көрсететінін анықтады. Әлемнің 18 елінде тіркелген 607 мысықтың вирус жұқтыру оқиғаларының жартысы өліммен аяқталған. Бұл патогеннің аса қауіпті екенін айқын көрсетеді.

Алаңдатарлық тағы бір мәселе – вирустың берілу механизмі. Мысықтар жұқтырған құстармен байланыс арқылы, шикі етті немесе ауру сиырлардың сүтін тұтыну арқылы инфекция жұқтыруы мүмкін. Алайда H5N1 вирусын үй жануарларынан тірі кезінде анықтау өте сирек кездеседі — көбінесе диагноз тек өлімнен кейін қойылады, бұл эпидемияны ерте анықтауға және оның алдын алуға кедергі келтіреді.

Ауру белгілері де алаңдатады: мысықтарда құтыру ауруына ұқсас ауыр неврологиялық симптомдар байқалады. Ғалымдар жануарлар көп шоғырланған орындар – панажайлар, фермалар және хайуанаттар бақтары – инфекцияның таралу ошақтарына айналуы мүмкін екенін ерекше атап өтті.

Ең үлкен алаңдаушылық туғызып отырған мәселе – вирустың мутацияға ұшырап, адамдар арасында ауа-тамшы жолымен берілуге қабілетті штаммдарының пайда болу қаупі. Адамдар арасында H5N1 вирусынан кейбір індеттер кезінде өлім көрсеткіші 60%-ға дейін жеткенін ескерсек, мұндай сценарий жақында өткен COVID-19 пандемиясынан да ауыр зардаптарға әкелуі мүмкін.

Зерттеушілер үй жануарларына және ауыл шаруашылық жануарларына қатысты санитарлық бақылау мен эпидемиологиялық қадағалауды күшейтуді шұғыл түрде ұсынады. Бұл шаралар болашақтағы мүмкін пандемияның алдын алуға көмектеседі.