Қазақстан экономикасы қызып кетуі мүмкін

Қазақстан экономикасы 2025 жылдың алғашқы екі айында 5,4%-ға өсті. Бұл туралы Премьер-министр Олжас Бектеновтің төрағалығымен өткен үкімет отырысында айтылды, деп хабарлайды POLITICO.KZ Злобная татешка арнасына сілтеме жасап.

Ұлттық экономика министрі Серік Жұманғариннің айтуынша, өндіріс көлемі 5,7%-ға, ал өңдеу өнеркәсібі 8,9%-ға өскен. Ең үлкен өсім келесі салаларда тіркелді:

• машина жасау – 18,2%
• тамақ өнімдері – 13,1%
• құрылыс материалдары – 21,6%
• металл бұйымдары – 20,1%
• химия өнеркәсібі – 9%
• тау-кен өнеркәсібі – 4,1%

Сонымен қатар құрылыс пен саудада да оң динамика байқалуда.

Алайда бұл өсім жаһандық экономикадағы белгісіздік аясында орын алып отыр. 2024 жылы әлемдік ЖІӨ өсімі 3,2% болса, дамушы елдерде бұл көрсеткіш 4,2%-ды құрады (Еуразиялық даму банкі дерегі).

Экономист Василий Колташов былай дейді:

«Индия, Индонезия, Қытай, Бразилия және Ресейде өсім жоғары. Алайда бұл өсімдер Батыс экономикаларындағы проблемалармен қатар жүріп жатыр. АҚШ пен ЕО арасында тарифтік қақтығыстар басталды. АҚШ әлемге сауда соғысын жариялауда».

Оның айтуынша, АҚШ-тың қаржы нарығы 2025 жылы 4 триллион доллар жоғалтты.

Экономикадағы тәуекелдер туралы ЕАБР бас экономисі Евгений Винокуров былай деді:

«2024 жылы АҚШ экономикасы 2,8% өсті. Алайда бұл өсім енді инфляциялық қысымға ұласуда. Саудадағы шектеулер мен тарифтер жаңа сауда соғыстары мен деглобализацияға жол ашады. Бұл әлемдік ЖІӨ өсімін 0,3–0,5 пайыздық пунктке дейін тежейді».

Қазақстанда жағдай да күрделене түсуі мүмкін. Инфляцияның жылдық көрсеткіші 9,5–13,9% аралығында болады деп болжауда Interfax-Kazakhstan агенттігіне сұхбат берген сарапшылар. Айлық инфляция 0,7–1,1% деңгейінде болуы мүмкін.

Тұтынушылық сенім индексі де төмен күйде қалып отыр. Freedom Finance Global мәліметінше, ақпан айында көрсеткіш 93 пункт болып, бұл – тарихи ең төменгі деңгейлердің бірі.

Экономика өсіп жатса да, халық арасында нақты табыс пен тұрмыс сапасының артуына сенім аз. Сарапшылардың айтуынша, жанармай бағасының өсуі, салықтың артуы, әлемдік нарықтағы тұрақсыздық, сондай-ақ АҚШ-тың тарифтік қысымы Қазақстанның ішкі тұрақтылығына әсер етуі мүмкін.

«Халық есептегі сандар емес, баға тұрақтылығы мен өмір сүру сапасының артуын күтеді, бірақ соңғы 40 жылда бағаның шексіз өсуі тоқтаған жоқ», – деп түйінделеді шолуда.