Қазақстанда инклюзивті білім беру саласы қалай дамып жатыр?

29.04.2024
07:17
0
220
Бұл құжат пен мамандық алу мүмкіндігі ғана емес. Бұл ерекше қажеттіліктері бар балаларды әлеуметтендіру мәселесінің шешімі. Сондықтан Қазақстанда инклюзивті білім беруді дамыту қолға алынып отыр.
ҚР Конституциясына сәйкес (30-бап), еліміздің барлық азаматтары мемлекеттік мекемелерде, сондай-ақ жоғары оқу орындарында конкурстық негізде тегін орта білім алуға құқылы. Бірақ соңғы уақытқа дейін мүмкіндігі шектеулі балалар қарапайым білім беру мекемелерінде оқи алмады. Олар үйде оқытуға немесе мамандандырылған орталықтарға жіберілді, бұл әлеуметтенудің, балалардың қоғамға бейімделуінің қажетті деңгейін қамтамасыз етпеді. Сондықтан Қазақстанда инклюзивті білім беруді дамыту мәселесі қозғалды.
Инклюзивті білім деген не? Инклюзивті білім беру – дені сау балалар мен мүмкіндігі шектеулі балаларды бірлесіп оқыту. Яғни, инклюзивті білім беру балалардың денсаулық жағдайына қарамастан білім берудің барлық қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін тең құқықтар мен мүмкіндіктерді қамтиды.
Инклюзивті білім берудің қандай принциптері бар? Инклюзивті білім келесі принциптерге негізделген, әр бала – ерекше. Барлық балалардың құқықтары тең, білім алу, үйірмелерге, концерттерге қатысу, одан әрі әлеуметтік даму перспективаларында тең құқыққа ие. Әр бала өзінше дамиды. Балалар арасындағы қарым-қатынас мейірімділікке, жауаптылыққа, жанашырлыққа негізделген. Балалардың өзара қарым-қатынасы олардың дүниетанымын кеңейтеді және академиялық интеллектті дамытады.
Қазақстанда инклюзивті білім беру қалай жүзеге асырылып жатыр? Инклюзия қалыпты жағдайға жетіп, қоғамның гуманистік ұстанымына айналуы керек. Бұл мәселе заңды түрде шешілді.
Президент Қасым-Жомарт Тоқаев 2021 жылғы 26 маусымда "Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне инклюзивті білім беру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" Заңға қол қойды. Мемлекет ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларға олардың жеке даму ерекшеліктерін ескере отырып, білім беру жүйесі шегінде білім алу үшін жағдай жасауға міндетті (8-бап, 1-1-т.). Мүмкіндігі шектеулі балалар үшін арнайы оқу бағдарламалары әзірленіп жатыр. Мектепке дейінгі және орта мектептегі білім беру ұйымдары заң бойынша оларға қызмет көрсету аумағында тұратын барлық балаларды, оның ішінде ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды қабылдауы тиіс (26-бап, 2-т.).
Инклюзивті білім беру нормаға айналуы үшін келесі мәселелерді шешу қажет:
- мұғалімдердің, психологиялық және кәсіптік жағынан осындай балалармен жұмыс істеуге дайындығы;
- басқа оқушылардың ата-аналары үшін ерекше балаларды бірге оқыту фактісін қабылдаудың қиындығы;
- балабақшалардың, мектептердің және басқа оқу орындарының материалдық-техникалық базасының дайындығы.
- психологиялық қысым;
- әлеуметтік остракизм (қорқыту, мазақ ету).
Здесь пока ничего нет
Соңғы жаңалықтар

20.04.2025
11:38
«Тағы да жүктімін»: Айсәуле Бақытбек анасын таң...

20.04.2025
11:27
Украина тұтқынға түскен екі қазақ жігітін босатты

20.04.2025
09:13
Тоқаев христиандарды Пасха мерекесімен құттықтады

19.04.2025
17:05
АҚШ Украинаға әскери көмек көрсетпеуі мүмкін –...

19.04.2025
16:03
Бұрынғы танымал футболшы жол апатынан көз жұмды

19.04.2025
15:05
Ақ үй коронавирус инфекциясының "нағыз шығу тег...